Conditie van een paard opbouwen

We willen allemaal dat ons paard in goede ‘conditie’ is. Daarbij kan je onderscheid maken tussen de voedingsconditie (dik of dun) en conditie in de vorm van fitheid. In deze blog bespreken we het laatste: de fitheid van het paard in de vorm van uithoudingsvermogen, kracht, coördinatie, snelheid en lenigheid. Van nature heeft een paard een bepaalde conditie, maar daarnaast is er de conditie die opgebouwd wordt door training. De conditie van een paard opbouwen gaat alleen door de juiste training in combinatie met goed afgestemde voeding.

Uithoudingsvermogen

Bij conditie wordt vaak gedacht aan uithoudingsvermogen. Het uithoudingsvermogen wordt bepaald door de hoeveelheid zuurstof die de spieren maximaal kunnen opnemen. Zeker bij endurance en in de samengestelde sport is uithoudingsvermogen heel belangrijk, maar ook voor de andere takken van paardensport is deze factor een belangrijk onderdeel van de conditie. Uithoudingsvermogen kan je trainen door langer achter elkaar met een lage intensiteit te trainen. Dus niet door 10 minuten een moeilijke oefening te doen, maar bijvoorbeeld door een uur lang aan ontspanning te werken.

Spierkracht

Kracht is belangrijk in bijvoorbeeld de dressuur (denk aan verzameling) en bij het springen, zeker op hoger niveau. Bij onvoldoende spierkracht kan een oefening zwaar zijn omdat de spieren niet sterk zijn, terwijl dit dan niets met het uithoudingsvermogen te maken heeft. Door een goed uithoudingsvermogen, kunnen de spieren meer zuurstof opnemen en zijn er meer energiebronnen in de spier. Hierdoor kan het paard langer trainen zonder te verzuren. In eerste instantie is er dus uithoudingsvermogen nodig, alvorens er gewerkt kan worden aan de ontwikkeling van kracht. Spierkracht train je door korte herhalingen van zwaardere oefeningen, afgewisseld door rust.

Coördinatie

Coördinatie is de mate van behendigheid. Wanneer een beweging gecoördineerd wordt, zijn er nauwelijks extra bewegingen nodig. Door de economische uitvoering van de beweging kan energie bespaard blijven, waardoor er meer energie over is voor kracht of snelheid. Coördinatie kan je trainen door bijvoorbeeld met balken en cavaletti te werken, maar ook wijken, slalommen vragen al om coördinatie. Het trainen van de coördinatie doe je kort en vaak en geeft bovendien een goede afwisseling in het werk.

Snelheid

Voor ren-, western- en springpaarden is snelheid belangrijk. Dit kan je trainen door middel van intervaltraining. Bijvoorbeeld enkele minuten achter elkaar te galopperen, afgewisseld met stappen. De interval tussen de inspanning ga je vervolgens steeds verder verkleinen. Het trainen van snelheid doe je pas als coördinatie, kracht en uithoudingsvermogen voldoende zijn. Bouw (zoals alle trainingen) dit rustig op om blessures te voorkomen.

Lenigheid

Heeft een paard stijve spieren, dan gaat het uitvoeren van een beweging moeilijker dan wanneer hij soepel en lening is. Een soepel en lenig paard hoeft geen extra kracht te gebruiken om een beweging te maken. Ook lenigheid en souplesse train je met intervallen. Geef de spieren steeds rust tussendoor. Souplesse train je pas als andere factoren van de conditie voldoende zijn.

Voeding afstemmen op training

Een goede conditie van een paard opbouwen kan allen in combinatie met goed afgestemde voeding. Om prestaties te kunnen leveren heeft een paard voldoende energie nodig. Energie haalt een paard uit vezels, zetmeel, suiker en/of vetten. Ruwvoer blijft altijd de basis van het rantsoen. Dit bevat veel vezels en is een goede onderhoudsbehoefte en geschikt als energieleverancier bij lichte recreatieve arbeid. Voor (top)sport heeft een paard meer energie nodig. Vezels en vetten zijn ‘langzame energiebronnen’. Zij geven het paard continu energie die gebruikt kan worden voor langere perioden zoals bij duurprestaties. Zetmeel en suiker zijn ‘snelle energiebronnen’, welke meer geschikt zijn voor piekprestaties en krachtexplosies.

Daarnaast moet het rantsoen voldoende eiwitten bevatten. Eiwitten zijn de belangrijkste bouwstoffen voor de spieren. Lees hier meer over spieropbouw bij paarden.

Ook de behoefte aan vitaminen en mineralen neemt toe wanneer een paard arbeid verricht en bij flink zweten gaan lichaamszouten verloren. Het aanbod aan energie, eiwitten, vitaminen en mineralen moet dus passend zijn bij de hoeveelheid arbeid die het paard verricht. Een te kort aan energie, zorgt ervoor dat het paard zijn lichaamsreserves aan moet gaan spreken om de arbeid te kunnen verrichten, waardoor hij zal afvallen. Een overschot aan energie kan leiden tot overgewicht. Bij een tekort aan eiwitten is spieropbouw niet mogelijk en kunnen spieren zelfs verder afbreken, terwijl een overschot ook niet wenselijk is omdat dit via de nieren weer moet worden uitgescheiden.

Ruwvoer aanvullen met krachtvoer

Een aanvulling op het ruwvoerrantsoen met het juiste krachtvoer kan in de vorm van een brok en/of een muesli. Kies daarbij een voer dat past bij de hoeveelheid arbeid (afhankelijk van intensiteit en frequentie) die het paard verricht. In de meeste gevallen is het voeren van een goede brok of muesli zoals Paardenbrok Sport, Prestatie of Optisport XF70, of een bij een specifieke voedingsvraag een muesli als Gastro-Relax, Powermix Plus of Ultra Sportmuesli voldoende aanvulling op het ruwvoerrantsoen.  Soms kan het nodig zijn het rantsoen aan te vullen met supplementen. Veel brokken en muesli’s zijn echter al specifiek afgestemd op voedingsbehoeften. Onderzoek daarom altijd eerst welke voedingsstoffen het paard al uit zijn rantsoen van ruwvoer en krachtvoeder(s) haalt. Lees hier meer over het Verstandig gebruik van supplementen. Ga je de conditie van een paard opbouwen, is het natuurlijk altijd verstandig om een deskundige om advies te vragen over het afstemmen van het rantsoen.

Blijf op de hoogte en mis geen blogs!

Vul uw e-mailadres in en ontvang al onze nieuwe blogs direct in uw mailbox.